Çocukları Yalancı Olmaya İten Sebepler

Çocuklar neden çok yalan söylerler? Ailelere sorduğumuzda şaşkın şaşkın etrafa bakışıyorlar. Sanki kendileri ile hiç bir alakası yokmuş gibi. Allah Allah ne yalanı ya der gibi. Ya da sanki doğuştan gelen bir özellikmiş gibi. Her çocukluk sorunu gibi bununda en temel dayanağı yanlış aile tutumları. Şunu da belirtmek lazım ki hayal güçleri çok gelişmiş olur çocukların. Aileler çocuklarda 6-7 yaşlarına kadar görülen abartılı söylemler ve hayallerle ilgili ifadeleri gerçeğin tam olarak çarpıtılması anlamına gelen yalanla karıştırılmamalıdır. Çocukların gelişim süreci içinde gerçeklik duygusunun oturması biraz zaman alır.

Yalan söylemek, insanın kaygı ve korku duyduğu anlardan kurtulmak için başvurduğu savunma mekanizması, yani kendini koruma yoludur. Sonuçta kişinin kendini aldatması ve bununla birlikte başkalarını da aldatmaya çalışmasıdır.

Aile içinde çok yalan söyleniyor olması

Çocuklar ailelerini taklit ederler. Sadece iyi yanlarını alayım diyecek durumda değiller haliyle. Bu konuda da ailesini örnek alır. Ve annesinin ya da babasının doğruyu söylemeyerek bir takım olumsuzluklardan kurtulduğunu fark ettiği an artık sürekli kullanabileceği bir buluş yapmış gibidir. Ve bu davranıştan döndürmek çok zordur ne yazık ki.

Sevgi-ilgi eksikliği 

Çalışan ailelerde sık sık görünen sorunlardan biridir. Sevgi eksikliği hisseden çocuklar yalan söyleyerek ilgi çekme amacı güdebilir. Örneğin ilgi çekmek için ayağım acıyor elim acıyor gibi yalanlar söyleyebilir. Çözümü sevgi eksikliğinin kapatılması olabilir.

Cezadan kaçmak için

Çocukların en çok kullandığı yalanlar bu konudadır. Sürekli ceza-ödül yörüngeli konuşan ailelerin yol açtığı bir sorundur bu. Her davranışa ödül ve ya ceza verilmez. Güncel yanlışlardan biridir bu. Elbette ödül-ceza mekanizması kullanılabilir ancak istenilen her davranış için değil. Bu şekilde davranan aileler yalan söylemeye ittikleri gibi çıkarcı çocuklar yetiştirmekten kaçınamazlar.

Kısa kısa sebeplerden bahsedecek olursak;

• Çocuklar özlem duydukları şeylere erişmek için yalan söyleyebilir.
• Yetersizlik duygusundan dolayı yalan söylerler. Yani çevreleri hayranlık duysun isterler.
• Yukarıda kısmen belirttiğim gibi aşırı ödül kazanan çocuklar daha fazlası için söylerler.
• Çocuğun küçümsenmesi, aşağılanması gibi durumlarda da söylerler.

Yalan davranışı nasıl değiştirilir

Yukarıda sebeplerini verdiğim yollara itmemek gerekir en önemli şey budur. Davranışı kazandıktan sonra düzeltmek çok zordur ancak o noktaya gelmeden bu yolları kapatırsanız böyle bir sorunla karşılaşmamış olursunuz.

Anne ve baba çocuklar için rol-modeldir. Bunu hiç unutmamaları gerekiyor. Nasılsanız öyle olurlar. Sizin söylediğinizle yaptığınız bir olmazsa çocuğunuz da rahatlıkla yalan söyleyecektir.

Kardeşleri ve ya arkadaşları ile çok kıyaslamayın ve aşırı otoriter tavır takınmaktan vazgeçin. Çocuğunuzun sizin malınız olduğu ön yargısından kurtulup onun da bir birey olduğuna inanın.

Çocuğunuzu yalanlarınıza ortak etmeyin. Örneğin,”annene şöyle şöyle söyleyelim tamam mı çocuğum” gibi.

Yeterli sevgiyi gösterin ve ona değerli zaman ayırın.

Her insan onaylanmak ister çocuklar da öyle. Onların olumlu davranışlarını pekiştirin ki yalan söylemeye ihtiyaç hissetmesinler.

Genel olarak en çok karşılaşılan sebepleri ve çözümü ile alakalı durumları yazmaya çalıştım. Küçük bir sorun değildir yalan söyleme davranışı. Gerekli dikkat ve özen gösterildiği taktirde çözülebilecek bir sorundur.